Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA)

2 Haziran 2017 Dr. Müslüm Güney 2

.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKKA) nedir?

KKKA halk arasında sakırga, yavsı, kerni olarak da adlandırılan kenelerin insana bulaştırdığı virüslerle ortaya çıkan ve öldürücü olabilen bir hastalıktır.

Hastalığa neden Kırım Kongo Kanamalı Ateşi denmiştir?

KKKA ilk olarak 1944-45 yıllarında Kırım’da görülmüş ve Kırım Kanamalı Ateşi adını almıştır. 1956 yılında Belçika Kongosu’nda (Zaire) görülen aynı hastalığa Kongo Hastalığı adı verilmiştir. 1969 yılında bu iki hastalığa aynı virüsün neden olduğu ortaya çıkınca, hastalık Kırım Kongo Kanamalı Ateşi olarak adlandırılmaya başlanmıştır.

KKKA tarihte ilk ne zaman görülmüştür?

854-932 yılları arasında yaşayan ünlü tıp bilgini Razi KKKA ile benzer şikayetler gösteren hastalar tanımlamıştır. El-Cürcani, 12. yüzyılda, bugünkü Tacikistan’da, yine KKKA benzeri şikayetler gösteren bir hastalık tanımlamış ve hastalığa küçük, sert, kene veya bit gibi bir şeyin neden olduğunu söylemiştir.

KKKA ülkemizde ilk olarak ne zaman fark edilmiştir?

2002 yılında Tokat çevresinde belirlenmiştir.

KKKA ülkemizde nerelerde sık görülür?

KKKA dünya üzerinde, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 30’un üzerinde ülkede görülür. Türkiye’de hastalığın en çok görüldüğü iller, sırasıyla, Tokat, Yozgat, Çorum, Sivas, Kastamonu, Karabük, Gümüşhane, Erzurum, Amasya, Çankırı, Giresun ve Samsun’dur.

KKKA ülkemizde hangi aylarda sık görülür?

Türkiye’nin de içinde bulunduğu kuzey yarımkürede hastalık ilk olarak Mart-Nisan ayında görülür, Haziran ve Temmuz aylarında en yüksek düzeyine ulaşır, Eylül-Ekim aylarında azalarak kaybolur. Bunun nedeni, kenelerin kış uykusundan bu dönemde uyanıp yaz boyu aktif olması ve insanların kenelerle karşılaşma ihtimalinin de yine bu mevsimlerde yüksek olmasıdır.

Kenenin tipine bakarak hastalık yapıp yapmayacağı anlaşılabilir mi?

Günümüzde bilinen 899 kene türü vardır. Bunların 222 tanesinin insanlardan kan emdiği belirlenmiştir. Bir hastalığı taşıyabilme yeteneği kanıtlanmış ise 10 kene türü vardır. Yani, tüm keneler KKKA bulaştırmaz ve tipine bakılarak kenenin hastalık yapıp yapmayacağı ayırt edilemez.

Kenenin yaşadığı coğrafi bölgeye bakarak hastalık yapıp yapmayacağı anlaşılabilir mi?

Ülkemizde KKKA bulaştıran kene türü yaban hayatı ile çok yakından ilişkili olup, bozkır ikliminin diğer iklim kuşakları ile kesiştiği bölgelerde, özellikle de kuru taban örtüsüne sahip bodur ormanlık (meşelikler, çalılıklar) alanlarda yayılış gösterir. Diğer bir deyişle, hastalık ülkemizin her yerinde görülebilecek durumdadır ve herhangi bir bölgede ya da şehirde yaşayan kenenin hastalık yapmayacağını söylemek mümkün değildir.

Ülkemizdeki KKKA salgını neden ortaya çıktı?

KKKA salgınları her zaman savaş, tarım üretimindeki değişiklikler gibi yaban hayvanı ve kene sayısındaki artışa bağlı olarak ortaya çıkmıştır. Ülkemizde hastalığın bu kadar büyük oranda ortaya çıkmasının nedeni ise hâlâ tam olarak açıklanamamıştır.

Kenelerin omurgalılara tutunmalarının nedeni nedir?

Keneler türlerini devam ettirebilmek için topraktaki ortamlarından insana ve yabani domuz, sığır, koyun, tavşan gibi omurgalı hayvanlara tutunurlar. Bu canlıların vücutlarından çıkan sıcaklık ve kokuları takip ederek onlara ulaşırlar. Tutundukları bu canlıların kanını emip doyarlar; bu arada çiftleşirler ve sonra yeniden toprağa düşüp yumurtalarını uygun bir yere bırakırlar.

yazının tamamı için lütfen buraya tıklayınız

Site içeriklerimiz sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

2 Yorum

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*