İşe giriş muayenesinde yanıltmak

Yargıtay, işe girerken başında ve boynunda platin olduğunu söylemeyen bir işçinin işe iade davasında, işveren lehine karar verdi. İş Mahkemesi işçinin açtığı davada işe iade kararı verirken Yargıtay bu kararı bozarak ortadan kaldırdı. Uzmanlar uyarıyor: İşe girerken eksik veya yanlış bilgi vermeyin. Mezun olduğunuz okuldan aldığınız not ortalamasında dahi tahrifat yapmanız işten çıkarılmanıza neden olur” diyor.

Murat D., Temmuz 2012’de bir çelik üreticisi şirkete işe girdi. D.’ye işyeri hekimi işe giriş muayenesi yaptı ve işe girişi önünde bir engel bulunmadığını rapor etti. D. çalıştığı süreçte 3-4 kez rapor aldı. İşyeri yetkileri D.’nin aldığı rapor sayısının artması ve işe gelmeme süresinin uzaması nedeni ile yeniden muayene edilmesi kararı verdi. İş yeri hekimi Mart 2015’te D.’yi muayene etti. Yapılan muayenede D.’nin baş ve boynunda platin olduğu tespit edildi. Bu tespit sonrası hazırlanan rapor şirketin ilgili birimine iletildi.

MAHKEME İŞE İADE KARARI VERDİ

Raporun alındığı gün şirket, D.’nin kendilerine eksik bilgi verdiği, sağlık durumunu gizlediği gerekçesi ile sözleşmesini feshetti. D. yasal hakları da ödenmeden işten çıkarıldı. D. kararın iptali ve işe iade edilmesi için Kayseri İş Mahkemesi’nde dava açtı. D., muayene sırasında vücudunda bulunan platinler ile ilgili herhangi bir soru sorulmadığını, dolayısı ile eksik bilgi vermesinin söz konusu olmadığını öne sürdü. Mahkeme yaptığı yargılama sonrası D.’nin işe iadesine karar verdi. Mahkeme, D.’nin işe girerken, sağlık durumunu gizlediğine dair somut delilerin bulunmadığına vurgu yaptı.

YARGITAY KARARI BOZDU

Şirket avukatı kararı temyiz etti. Temyiz incelemesini Yargıtay 22. Hukuk Dairesi yaptı. Daire yerel mahkemenin verdiği kararın bozularak ortadan kaldırılması yönünde karar verdi. Kararda “Yapılan işin nevi ve rahatsızlığın ağırlığı göz önüne alındığında çalışmaya devam etmesinin gerek davacının sağlık şartları gerekse işyeri güvenliği açısından risk oluşturacağı, çalışmanın davalı açısından sürdürülebilirliği bulunmadığından feshin haklı sebep ağırlığında olmasa da 4857 Sayılı İş Kanunu 17. ve 18. maddeleri uyarınca geçerli olduğunun kabulü gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır…” denildi. Yargıtay kararı ile birlikte D. işe iade edilemese de yasal haklarını alabildi. Yargılama masrafları da D.’nin üzerine bıraktı.

NOT ORTALAMASI DAHİ ÖNEMLİ

İş başvurularında iyi niyet kurallarına uygun davranılması gerektiğine işaret eden Gökçe Yaralı Avukatlık Ortaklığı’ndan Av. Levent Yaralı “Başvuru esnasında dürüst olmayan hileli davranışları ve beyanları ile işverene sözleşmenin esaslı noktalarında hata yaptıran ve aslında işverenin yapmayacağı bir sözleşmeyi yapmasına sebep olan işçinin iş sözleşmesi, durumun işveren tarafından öğrenilmesinden başlayarak altı iş günü içinde ve her halde olayın gerçekleşmesinden itibaren bir yıl içinde haklı nedene dayalı olarak işverence feshedilebilir. Böyle bir durumda işçi kıdem ve ihbar tazminatı alamaz. Örneğin; mezun olunan üniversite ve not ortalaması işe alımlarda temel bir kriter olarak aranan bir işyerinde, işçi aslında mezun olmadığı bir üniversitenin diplomasını sahte olarak düzenleyerek işe girmişse ya da mezun olduğu üniversitenin diplomasında not ortalamasını tahrifat ile yükseltmişse, durumu öğrenen işveren iş sözleşmesini süresi içinde haklı sebeple feshedebilir” dedi.

TEKNİKERKEN MİMAR OLDUĞUNU SÖYLEYİNCE…

Benzer Yargıtay kararlarına atıfta bulunan Av. Yaralı şu örnekleri paylaştı: “Yargıtay; güvenlik görevlisi olarak iş başvurusunda bulunurken işçinin doldurduğu formda sabıkasını gizlemesi, işe girerken işçinin kendisine ait olmayan başkasına ait sahte diploma vermesi, işçinin tekniker olduğu halde mimar olduğunu beyan etmesi, banka nezdinde çalışmaya başlamadan önce ticaretle uğraştığı işyerinde POS cihazını usulsüz olarak kullanıp menfaat sağladığı iddiasıyla hakkında açılan kamu davası ile ilgili olarak işçinin işe girdiği sırada yeni işverenine herhangi bir açıklamada bulunmaması gibi hallerde, iş sözleşmesinin işverence haklı sebeple feshedilebileceğine karar verdi.

Bununla beraber, Yargıtay; tekstil işyerinde baskı ustası olarak çalışan işçinin tek böbrekli olduğunu işe başvuru esnasında doldurduğu forma yazmaması veya kalite kontrol görevlisi olarak işe alınan ve altı ay boyunca yabancı dil bilgisine ihtiyaç duyulmayan işçinin iş talep formundaki yabancı diliniz var mı sütununun karşısına İngilizce yazması hallerini, iş sözleşmesinin esaslı noktalarına ilişkin saymayarak işverenin bu durumlarda haklı sebeple fesih hakkının doğmadığına hükmetti.”

(Hürriyet – 05.05.2017)