Hepatit B taşıyıcılığı iş sözleşmesinin feshinde geçerli bir neden mi?

index bulasiciHepatit B virüsü toplumsal sağlığımızı tehdit eden ciddi bir sorundur. Yeni doğanlarda aşılama zorunluluğu ve toplumun bir kesimindeki görece farkındalık, Hepatit B virüsünden kaynaklanan tehdidi ortadan kaldırmamıştır. Aksine Türk halkının büyük çoğunluğu Hepatit-B virüsünün bulaşma yollarından bile haberdar değildir. Hatta Hepatit B taşıyıcılarının ciddi bir bölümü, anılan virüsü taşıdıklarını dahi bilmeksizin normal yaşamını sürdürmektedir.

Kuşkusuz kendilerinin ve ailelerinin geçimini sağlama gereksinimi duyan Hepatit-B taşıyıcıları çalışma yaşamına da girmektedir. Belirtelim ki, işveren veya diğer işçiler mesai arkadaşlarının Hepatit-B virüsünü taşıdığını öğrenmediği sürece işyerinde bir sorun yaşanmamaktadır. Ancak herhangi bir işçinin Hepatit-B virüsüyle enfekte olduğu öğrenildiği anda işveren ve diğer işçiler telaşa kapılmakta; bilahare Hepatit-B taşıyıcısı işçi, virüsün solunum yoluyla veya aynı bardağın kullanılması suretiyle bulaşabileceğini sanacak kadar bilinçsiz çalışma arkadaşları tarafından dışlanmakta ve ötekileştirilmektedir. Ekleyelim ki, taşıyıcı işçinin virüsü kolayca bulaştırabileceğini düşünen veya virüsün nasıl bulaşacağı hakkında doğru bilgi sahibi olmakla birlikte taşıyıcı işçinin diğer işçilerde yarattığı tedirginliğin işyerinde verimi azaltmasından kaygılanan işveren de taşıyıcı işçiyi işten çıkarmayı yeğlemektedir.

İş Kanunuʼnun 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yetersizliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir nedene dayanmak zorundadır.

Öncelikle asemptomatik (sağlıklı) bir Hepatit-B taşıyıcısı işçinin iş sözleşmesinin yetersizlik (performans) nedeniyle feshedilemeyeceği vurgulanmalıdır. Gerçekten karaciğer fonksiyonları normal Hepatit-B taşıyıcısı işçi iş görme edimini sağlıklı bireyler gibi yerine getirebilmektedir. Dolayısıyla böyle bir işçinin iş sözleşmesinin salt Hepatit-B taşıyıcılığından ötürü feshedilmesi hukuka aykırı olacaktır.

Elbette işverenden kronik karaciğer hastalığı gelişmiş ve bundan dolayı iş görme borcunu gerektiği gibi ifa edemeyen taşıyıcı işçiyle iş ilişkisini sürdürmesi beklenemez. Böyle bir olasılıkta dahi işveren fesihte son çare ilkesine riayet etmeli, başka bir anlatımla işçiyi sağlık durumuna uygun daha hafif bir işte istihdam etmeye çabalamalıdır. Şayet siroz örneğinde olduğu gibi kronik karaciğer hastalığı işçinin çalışmasını tamamen imkânsızlaştırmışsa veyahut işyerinde işçiye uygun açık bir pozisyon yoksa işveren sözleşmeyi geçerli nedenle feshedebilir. Ancak işverenin geçerli nedene dayanarak işten çıkardığı işçinin kıdem ve ihbar tazminatı haklarını yitirmediği unutulmamalıdır. Öte yandan işçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğu Sağlık Kurulunca saptanmışsa işçinin iş sözleşmesi haklı nedenle feshedilebilir (İş Kanunu m. 25/Ib). Ne var ki bu durumda bile işçinin kıdem tazminatı hakkı saklıdır.

İş sözleşmesi geçersiz bir şekilde feshedilen iş güvencesi kapsamındaki Hepatit-Bʼli işçi işe iade davası açabilir. İş mahkemesinin kesinleşen kararına ve işçinin başvurusuna rağmen işçiyi işe başlatmayan işveren, iş mahkemesi tarafından belirlenen işe başlatmama tazminatını işçiye ödemekle yükümlüdür. Ayrıca işçi dört aya kadar doğmuş bulunan boşta geçen süre ücretini ve diğer haklarını da alır.

İşyerinde otuzdan az işçi çalışması veya altı ay kıdemi olmaması gibi nedenlerle iş güvencesi kapsamı dışında kalan Hepatit-B taşıyıcısı işçi işe iade davası açamaz; buna karşılık işverenden ihbar tazminatının üç katı tutarında kötü niyet tazminatı talep edebilir.

Görüldüğü gibi, hukuk düzeni Hepatit-B taşıyıcılığından dolayı işten çıkarılan işçiye güçlü bir hukuki koruma sağlamaktadır.

Sonuç olarak, gerek işverenler gerekse işçiler Hepatit-B virüsünün bulaşma yolları hakkında bilinçlendirilmeli, her iki tarafa da Hepatit-B virüsünün işyeri ortamında bulaşmasının son derece zor -çoğu zaman imkansız- olduğu anlatılmalı ve böylece Hepatit-B virüsü taşıyıcılarının çalışma yaşamından dışlanmasının önüne geçilmelidir.

(Yrd. Doç. Dr. Emre ERTAN – 29.09.2016)

Site içeriklerimiz sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

17 Yorum

  1. Kolay gelsin bende hepatit b vürüsüvar bulaşıcı işyerin haberiyok bu benim işimi etkilermi

  2. Çalıştığınız sektöre ve aktif bulaştırıcılık
    Olup olmadığına göre değişir.Bunu anlamak için bazı testler yapılması gerekir

  3. Bendede hepatit b teşisi var bu benim yurd dişi isimi engellermi acaba ?

  4. merhabalar 37yasindayim ve 2cocuk babasiyim. Sadece evde bende var. Eşim evlenirken aşı yaptırdı. 16yil bir şirkette çalıştım ama sonra ayrıldım. Şimdi yeni girmek istediğim kimya sektöründe faaliyet gösteren bir firma her konuda anlaşmamiza rağmen sağlık raporunda hepatit B (hbasg 2105) çıktı. Sgk hastanesinden çalışabilir raporu almama rağmen işe almadılar. Hepatit taşıyıcısı olmamdan dolayı ben hiçbir yerde çalışamayacak mıyım. Sarilikli ne doktorlar polisler vs var piyasada.. benim suçum ne? Ben evime ekmek götürmeyecekmiyim..

    • Hepatit B taşıyıcısı olmak ne işten çıkarmak ne de işe almamak için bir yasal ya da mesleki bir gerekçe değil. Ama maalesef insanların kaygıları bilimin ve hukukun önüne geçiyor. Geçmiş olsun.

  5. Bende yeni öğrendim hepatit b olmuşum. Kronikleşmiş şuan kanımdaymis. Ben hemen yediğimi içtiğimi değiştirdim. Portakal limon greyfurt kivi muz ceviz. Üzüm. Hergun 3litre su içiyorum yaklaşık bu iki aydir devam ediyor. Üzerine bala yüklendim. Pekmez e yüklendim. Enginar yiyorum.. kafamda baya takıntı ettim hocam. Birde Corona virüsü var. Böyle herşey üzerime geliyor. Kız arkadaşım da bıraktı beni. Bi yandan hırs var bir yandan korkularım var ne yapacami bilmiyorum

    • Öncelikle çok geçmiş olsun. Talihsizlikler üst üste gelince her insan dengesini yitirir. Değer veren ve değer verdiğin bir kız mutlaka olacaktır. Koronavirüs günleri de geçecek. Ancak Hepatit B ile yaşamayı öğrenmek zorundasın. Bunun için kendine sürekli gideceğin bir enfeksiyon hastalıkları uzmanı bul ve onun önerisi dışındaki hiçbir şeyi uygulama. Şu sayfaya da bir göz at, çünkü iş konusundaki kafa karışıklıklarına yanıtlar bulabilirsin: https://www.meslekhastaligi.net/calisma-arkadasinizin-hepatit-b-olmasi/

  6. İş başvurusunda bulundum hepatit b taşıyıcısım ve Ebeli̇k bölümü mezunuyum . İnsan kaynakları ile görüşmemde sağlık sorununuz var mı sorusuna hayır cevabını verdim . Çünkü hepatit b taşıyıcısı olmak herhangi bir sorun teşkil etmiyor , ilaç vs kullanmıyorum bir kısıtlamada vermedim doktorum . 6 ayda bir kontrole gidiyorum . DNA değerlerimde normal .Hastaneye alındım ancak istenen evraklarda hepatit b aşısı kartı isteniyor . Ve hbsag ,anti hbs ,HIV …gibi teknikler isteniyor .Taşıyıcı olmak çalışmam için engel midir ? Ya da hepatit b taşıyıcısı olmam sağlık sorunum var diye nitelendirilir mi ? Bİlgilendirirseniz çok mutlu olurum Hocam.

  7. Merhaba ,kronik viral hepatit b tanisi konuldu 7 yil once,ila kullanmıyorum.Bu süreçte kronik hastalığı olanlar evden çalışıyorlar bnde bu süreçte evden çalışabilir miyim hepatit b hastası olarak? Şimdiden teşekkür ederim

  8. Hepatit b taşıyıcısıyım . 45a ile son atamada atandım. Pazartesi günü işe başlayacağım . Perşembe günü sağlık taraması var . Hepatit b taşıyıcısı olmam ile alakalı olarak beni kendi alanım dışında çalıştırabilirler mi ? Memuriyette böyle bir durumla karşılaşabilir miyim 🙁

  9. Kronik hepatit b hastaligi icin özur raporu veriliyormu.Sonucta devlet asker yada polis olmasini istemiyor bu kisileri ve bu hastaligi isinde engel olarak goruyor

  10. İlgili engelli/maluliyet mevzuatı, kişinin iş görme kapasitesinde sorun olup olmadığıyla ilgilenmektedir, iş görme alanında sorunla karşılaşıp karşılaşmadığıyla değil. Bu yüzden, enfeksiyon bu kapasite için engel çıkaran bir hastalığa dönüşmedikçe engel olarak kabul edilmemektedir.. İyi günler.

  11. Ben hepatit b taşıyıcısıyım bir gıda sektöründe çalışıyordum ıki yıldır işime son verildi napabilirim yasal haklarım varmıdır

  12. Merhaba hocam bende kronik viral hepatit b var iş yerinde sürekli dışlanıyorum sürekli uyuyorum motorkuryelik yapıyorum işyerinden ayrılmak istiyorum ama tazminatımı alıp ayrılmak istiyorum sizce nasıl bir yol izlemeliyim ruhen bedenen çok yoruldum

  13. Selamlar öncelikle 2012 yolundan beridir fabrikada çalışıyorum.işe girerken istenen saglık belgelerinden hepatit b taşıyıcısı olduğumu öğrendim o zaman ki işyeri hekimimde işe başlamamda bi sakınca görmedi ve beni enfeksiyon hastalıklarına sevketti.yeni gelen işyeri hekimim biraz gıcık bi tip işyerinde maske kullan dedi.kullanmasam işyerinin bi yaptırım yapabilir mi illa takmam demiyorum ama insanlara nasıl anlatacam .kimse noldugunu bilmiyor zaten bide insanlara dert anlatmaya mı ugraşacam işyeri maske takmam konusunda beni zorlayabilir mi saygılar

Yorumlara kapatıldı.